بنبست تاکتیکی تیم ملی با پرسینگ کاناوارو؛ ۷۵ دقیقه انتظار برای اولین شوت
تیم ملی تا پیش از اخراج خوسانوف گرفتار پرسینگ ازبکستان بود و بازیسازیاش بینتیجه ماند.
در بازیهای دوستانه قبل از جام جهانی معمولا نتیجه اهمیت کمتری از روند بازی و جزئیات آن دارد و ریز شدن در بعضی از سکانسها و برشهای بازی میتواند اطلاعات مفیدتری بدهد. باخت شب گذشته تیم ملی به ازبکستان میتوانست با کمی خوششانسی در ضربات پنالتی به یک برد تبدیل شود، ولی مشکلی که در بازیسازی تیم ملی دیده شد قابل چشمپوشی نیست و در فاصله چند ماه تا جام جهانی حکم یک هشدار جدی را دارد.
این یکی از بازیهای پرشمار ماههای اخیر ایران و ازبکستان بود، با این تفاوت بزرگ که فابیو کاناوارو روی نیمکت حریف نشسته بود. نقشه مربی ایتالیایی برای اخلال در بازیسازی از انتهای زمین تیم ملی، پرس مدافعان و هافبکهای میانی بود و با این کار توانست راه حملات تیم قلعهنویی را ببندد.
فرم بیلدآپ تیم ملی مقابل ازبکستان 2-2 بود، یعنی دو مدافع میانی به همراه دو هافبک دفاعی ماموریت داشتند که توپ را از دفاع به حمله ببرند، ولی برنامه ازبکستان این بود که اجازه این کار را به آنها ندهد. دو مهاجم ازبک نزدیک شجاع خلیلزاده و مجید حسینی میایستادند و دو هافبک میانی آنها مراقب سعید عزتاللهی (محمد قربانی) و سامان قدوس بودند که صاحب توپ نشوند. در این حالت بیرانوند چارهای جز ارسال پاس بلند برای مدافعان کناری نداشت و معمولا صالح حردانی را انتخاب میکرد.
بازیکنان ازبکستان دو مدافع کناری ایران را آزاد گذاشته بودند، ولی به محض ارسال توپ هافبک یا وینگبکی که در آن سمت بود به طرف او هجوم میبرد. این تله پرس جواب داد و بارها توپهایی که برای مدافعان کناری فرستاده میشد به اوت رفت. حالت خطرناکتر این بود که مدافع کناری ایران توپ را از دست میداد و حردانی چند بار در موقعیت 2 در برابر یک توپ را لو داد که به فرصتهای خطرناکی برای حریف تبدیل شد.
![]()
در دقیقه 26 یکی از این موارد بود که بازیسازی تیم ملی به نتیجه نرسید و ازبکستان به لطف پرس حسابشدهاش توانست به یک موقعیت تک به تک برسد. زمانی که بیرانوند صاحب توپ بود دو هافبک میانی تیم ملی (قربانی و قدوس) یارگیری شدهاند. یکی از مهاجمان ازبک مراقب مجید حسینی است و دیگری مسیر پاس بیرانوند به خلیلزاده را بسته.
دروازهبان تیم ملی برای خروج از این فشار توپ را بلند برای حردانی میفرستد، ولی مهاجم ازبک و هافبکی که مامور مهار قدوس است، مدافع راست تیم ملی را تحت فشار قرار میدهند. حردانی برای نجات از این وضعیت توپ را در عرض برای قربانی میفرستد، ولی هافبک ازبکستان که در آن منطقه است توپ را قطع میکند.
در شرایطی که خط دفاع تیم ملی سازمان مناسبی ندارد، آنها توپ را بلافاصله به پشت دفاع میفرستند تا شوکوروف تک به تک شود، ولی خوشبختانه او ضربه دقیقی نمیزند تا دروازه بیرانوند بسته بماند.
اخراج خوسانوف، تغییر روند بازی
مشابه این صحنه در نیمه اول و اوایل نیمه دوم بارها تکرار شد، ولی کادر فنی تیم ملی هیچ برنامه جایگزینی نداشت. تیمها معمولا در چنین شرایطی سراغ بیلدآپ متفاوتی میروند یا وقتی راهی برای خروج از پرس حریف پیدا نمیکنند، ترجیح میدهند از توپهای بلند استفاده کنند، ولی در تیم ملی این اشتباه بارها تکرار شد. اخراج غیرمنتظره عبدالقادر خوسانوف در دقیقه 69 نقطه عطفی بود که تیم ملی را از این موقعیت سخت نجات داد و کاناوارو با یک بازیکن به جای پرس سراغ دفاع رفت. بعد از این صحنه بود که تیم ملی توانست با یک یار بیشتر ازبکستان را تحت فشار قرار دهد و خطراتی روی دروازه این تیم بسازد. آمار هم نشان میدهد که دو ضربه به چارچوب ایران بعد از اخراج خوسانوف اتفاق افتاد؛ اولی در دقیقه 75 (علیپور) و دومی در دقیقه 88 (نورافکن).
هشداری برای جام جهانی
قلعهنویی از زمان شروع کارش در تیم ملی روی تغییر سبک اصرار داشت و قدوس را به هافبک دفاعی منتقل کرد تا بتواند از تکنیک و دقت پاس او برای بازیسازی بهتر استفاده کند. این هافبک خلاق در جام ملتهای آسیا عملکرد خوبی در این پست داشت، ولی در برابر حریفان قویتری که برنامه پرس دقیقی داشته باشند، خلاقیت قدوس کافی نیست.
ازبکستان یکی از تیمهای خوب آسیاست، ولی در مقایسه با حریفانی که احتمالا در جام جهانی همگروه ایران باشند، تیم ضعیفتری محسوب میشود و در آنجا باید انتظار شدت بازی بالاتر و پرس شدیدتری داشته باشیم. اشتباهاتی که در نیمه اول بازی با ازبکستان اتفاق افتاد در برابر تیمهایی که مهاجمان زهرداری دارند میتواند خیلی گران تمام شود و ممکن است در ازای توپهایی که در یک سوم دفاعی از دست میرود مثل این بازی خوششانس نباشیم. اگر قرار است تیم ملی همچنان اصرار به بازیسازی داشته باشد، کادر فنی باید سراغ نقشههای دقیقتر و متنوعتری برود.