چهار نکته درباره نامه ۱۸۰ امضایی به پزشکیان؛ شجاع باشید و بودجههای غیرضروری را حذف کنید
نویسندگان نامه در متن به این موضوع اشاره کردند خطاب به پزشکیان تاکید کردند که «جنابعالی بارها بر ضرورت بودجه عملیاتی، حذف ردیفهای فاقد کارایی و صرفهجویی در هزینههایی که مابهازایی برای مردم ندارند تاکید کردهاید.» آنها در حال حاضر خواستار این هستند که پزشکیان صحبتهای پیشین خود را عملیاتی کند.
فرارو– ۱۸۰ نفر از اقتصاددانان، اساتید دانشگاه و پژوهشگران حوزه علوم اجتماعی در نامهای سرگشاده خطاب به رئیسجمهور، خواستار جدیت او در برخورد با مشکلات بودجه کشور شدند. جدیتی که به زعم آنها، خود را در اصلاح شجاعانه نگاه به ردیفهای بودجه غیرضروری و نیانداختن تمام بار مشکلات اقتصادی بر دوش مردم نشان میدهد.
به گزارش فرارو، هسته مرکزی نامه این ۱۸۰ چهره شاخص این است که صرفا با اصلاح قیمت بنزین و انداختن بار اصلاحات اقتصادی به دوش مردم نمیتوان تحولی در وضعیت کشور ایجاد کرد. این نامه چند شاخص را مد نظر قرار میدهد که بعضی از آنها تغییراتی بنیادین به شمار میروند. N نکته درباره این نامه وجود دارد که به امضای چهرههایی مانند مسعود نیلی، سیدمحمد طبیبیان، موسی غنینژاد، محمدمهدی بهکیش، حسن درگاهی، داود سوری، مسعود روغنیزنجانی، محمد ستاریفر، طهماسب مظاهری، ولیالله سیف، حسین عبدهتبریزی، کوروش احمدی، مرتضی الویری، هادی خانیکی، محمدحسین شریفزادگان، اصغر فخریهکاشان، علینقی مشایخی، فرهاد نیلی و اکبر کمیجانی رسیده است.
اول؛ استناد به صحبتهای پزشکیان
نویسندگان نامه در متن به این موضوع اشاره کردند خطاب به پزشکیان تاکید کردند که «جنابعالی بارها بر ضرورت بودجه عملیاتی، حذف ردیفهای فاقد کارایی و صرفهجویی در هزینههایی که مابهازایی برای مردم ندارند تاکید کردهاید.» آنها در حال حاضر خواستار این هستند که پزشکیان صحبتهای پیشین خود را عملیاتی کند.
پزشکیان در صحبتهای مختلفی به این موضوع اشاره کرده بود که بودجهها باید اصلاح شود اما شاخصترین نمونه مربوط به شهریورماه امسال بود. او در دیداری که با مدیران رسانهها داشت، با انتقاد از شیوه کنونی بودجهریزی، بر ضرورت عملیاتی شدن آن تأکید کرد و با صراحت گفت: «این پولها باید صرف نان مردم شود، کارمان شده این که فقط به یک مشت بنیاد و سازمان الکی که به هیچ دردی نمیخورند، پول بدهیم. به مسئولان گفتم آقایان! این بساط باید جمع شود.»
دوم؛ حذف و کاهش بودجههای خاص
سوال اصلی نویسندگان نامه از پزشکیان این است که «در شرایطی که بخشی از جامعه ناچار شده است پرداختهای بیشتری انجام دهد، طبیعی و مشروع است که این پرسش را در مورد اصلاحات اقتصادی مطرح کند که منابع بهدستآمده، دقیقاً کجا هزینه خواهد شد؟»
به زعم آنان وقتی با اقدامی مانند گرانسازی بنزین، باری بر دوش مردم گذاشته میشود، دولت هم باید «باید شجاعت نشان دهد و ردیفهای پرهزینه، کماثر و فاقد بازده اجتماعی را کاهش داده یا حذف کند.»
نویسندگان به نهاد یا ردیفهای خاصی اشاره نکردند اما این محور را به عنوان شاخص اصلی قرار دادند: نهادهایی که هیچ نقش و جایگاهی در ارائه خدمات عمومی ندارند، مشخص نیست چرا باید از منابع عمومی بهرهمند شوند، فعالیتهایشان ارتباطی به منافع ملی و مابهازای ملموسی برای مردم ندارد.
بخش دیگری از اقداماتی که به زعم نویسندگان این نامه بر ای کشور ضروری است، کاهش بودجه نهادها و سازمانهایی است که تناسبی میان خدمات و بودجهای که به آنها اختصاص داده میشود، وجود ندارد.
سوم؛ شفافسازی بودجه برای اعتمادسازی نزد مردم
موضوع بودجه در کشورمان پیچیدگیهای خاص خود را دارد، از جمله این که شفاف نیست. به غیر از بودجههای محرمانه که در تمام دنیا محرمانه باقی میمانند، عدم شفافیت در بودجه ایران بسیار به چشم میخورد. با توجه به این که نویسندگان گزارش بر این تاکید دارند که مردم با درگیر بودن در کشیدن بار اصلاحات اقتصادی به دوش خود، باید در جریان قرار بگیرند که این اصلاحات انجام شده است: «خزانه دولت را به اتاقی شیشهای تبدیل کنید که هرچه در آن وارد و هرچه از آن پرداخت میشود، بهطور واضح توسط آحاد مردم، قابل مشاهده باشد. انتشار گزارش مستمر از ردیفهای حذفشده، کوچکشده و نحوه مصرف منابع حاصل از اصلاحات، اعتماد عمومی را افزایش میدهد و مشارکت مردم در تحمل بار اصلاحات را ممکن میسازد.»
چهارم؛ توجه به خدمات عمومی
مردم ایران به عنوان صاحبان منابع کشور، نباید تنها پرداختکنندگان هزینههای وضعیت اقتصادی کشور باشند و دولت هم باید این بار با اصلاح بودجه به دوش بکشد. نویسندگان معتقدند اگر قرار است اقداماتی مانند اصلاح قیمت بنزین و حاملهای انرژی که روی شئون مختلف زندگی مردم تاثیر میگذارد اجرایی شود، همزمان نیز باید اصلاح بودجههای حکمرانی صورت بگیرد و پاسخهایی برای این سه سوال وجود داشته باشد:
کدام هزینهها کاهش یافته است؟ کدام ردیفها حذف شدهاند؟ درآمدهای جدید چگونه بهنفع کالاهای عمومی مانند آموزش، بهداشت و درمان، حملونقل عمومی و سایر موارد مشابه، هزینه میشوند؟ سوالاتی سخت که پاسخهایی سختتر نیز دارند.
