پرده اول بودجه ۱۴۰۵؛ از کاهش درآمد نفتی تا رکوردزنی کسری بودجه
پیشبینی دولت از قیمت نفت در سال آینده هفت دلار کمتر از امسال است
در بخشنامه لایحه بودجه سال۱۴۰۵ که توسط رئیسجمهور به دستگاههای اجرایی ابلاغ شده است، بر ۵محور اصلی از جمله تامین معیشت عموم مردم و حمایت از محرومان، تقویت بنیه دفاعی و امنیتی کشور و تامین انرژی و آب مورد نیاز مردم و واحدهای اقتصادی برای تداوم تولید تاکید شده است. آنچه از فضای کلی این بخشنامه برمیآید این است که دولت با پیشبینی کاهش درآمدها در سال آینده، به دنبال کاهش هزینهها برای کنترل کسری بودجه است.
به گزارش دنیای اقتصاد، رشد اندک متوسط موجودی سرمایه خالص کل کشور طی ۱۰سال گذشته به ناترازی در بخش انرژی و آب منجر شده که در نهایت به پرنوسانتر شدن رشد تولید ناخالص داخلی انجامیده است. با توجه به تنگنای دولت در تامین منابع مالی بودجه، پیشنهاد میشود کاهش مخارج از حذف ردیف بودجه نهادهای غیربهرهور و فاقد عملکرد مشخص برای اقتصاد شروع شده و گامی برای کنترل میزان کسری بودجه برداشته شود.
براساس این بخشنامه، پیشبینی دولت از قیمت نفت در سال آینده حدود ۷دلار کمتر از امسال خواهد بود و با احتمال افزایش محدودیتهای تحریمی، درآمد حاصل از صادرات نفت خام نیز کاهشی ارزیابی شده است. همچنین با نوسانهای رشد تولید ناخالص داخلی، منبع درآمد دیگر دولت یعنی وصول درآمدهای مالیاتی نیز دستخوش تغییر شده و ناپایدار میشود. طبق اعلام دولت، متوسط موجودی سرمایه خالص کل کشور طی ۱۰سال تنها ۰.۷درصد رشد داشته که نتایج آن در ناترازیهای انرژی و آب نمایان است.
در این بخشنامه دولت بر لزوم بهبود سریع و موثر فضای کسبوکار برای افزایش سرمایهگذاری بخش خصوصی تاکید کرده است. همچنین با توجه به استمرار عوامل اصلی ایجاد تورم، در بودجهریزی دستگاهها بر مدیریت مناسب کسری بودجه و کاهش ناترازی نظام بانکی تاکید شده است. با توجه به فشار تورمی به اقشار با درآمد متوسط و کم، موضوع حمایت از معیشت و امنیت غذایی خانوارهای کم درآمد جزو اولویتهای دولت در بودجه ۱۴۰۵ عنوان شده است.
بعد از حمله اسرائیل و ایالات متحده آمریکا به کشور در سال جاری، تقویت بنیه دفاعی و امنیتی کشور یکی دیگر از محورهای اصلی بودجه سال آینده عنوان شده است. تقویت پایداری و امنیت شبکههای مختلف ارتباطی، تاسیسات تامین انرژی و آب و اطمینان از فعالیت دائمی مراکز حساس جزو سیاستهای کلان دولت در لایحه بودجه سال۱۴۰۵ بوده و دستگاههای اجرایی ملزم به برنامهریزی برای کاهش آسیبپذیری هستند.
کسری بودجه به معضل همیشگی بودجهریزی سالانه در ایران تبدیل شده است. براساس گزارش تفریغ بودجه، کسری بودجه تحققیافته دولت در سال۱۴۰۱ برابر ۴۳۷هزارمیلیارد تومان و این میزان برای سال ۱۴۰۲ با افزایش ۳۶درصدی به ۵۹۳هزارمیلیارد تومان رسیده است. افزایش کسری بودجه یکی از عوامل اصلی شتاب گرفتن تورم است. پول جدید بدون پشتوانه تولیدی در اقتصاد به افزایش سطح عمومی قیمتها منجر میشود.
