در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۱۶۴ مطلب
سیدضیاء موحد، استاد فلسفه و منطق گفت: شعرهای من استدلالی نیست. انسجام دارد و انسجام، لزوماً به معنای استدلال نیست که مقدمه بیاوریم و نتیجه بگیریم. وایتهد، فیلسوف معروف، میگوید: «ارسطو با کشف فرم، علم را ابداع کرد.» و این یعنی علم، چیزی جز کشف فرم نیست و منطق به ذهن، فرم و انسجام میدهد.
اگر زندگی در نقطۀ لولایی تاریخ نیازمند فداکاری است، به این معنا نیست که سایر دورهها را میشود بیخیال و ولنگار سپری نمود. قرارنداشتن ما در حساسترین لحظۀ تاریخ بشر ما را از مسئولیتهایی که نسبت به آینده داریم رها نمیسازد. ما همچنان قادریم در قرن حاضر آسیبهای وحشتناکی بزنیم، و لزومی هم ندارد همۀ آسیبها در ابعاد آخرالزمانی باشند. ما طی قرن گذشته میراثهای خطرناک بسیاری برای آیندگان خود پدید آوردهایم، از کربن در هوا گرفته تا زبالههای پلاستیکی در اقیانوس تا ضایعات هستهای در زیر زمین.
عقل از منظر علامه طباطبایی حجیت ذاتی ندارد بلکه این حجیت از کتاب و سنت به او عطا میشود لاجرم بعید است چنین عقلی بتواند خارج از حوزه کتاب و سنت چیزی را بر دین بیفزاید یا مستقلا جعل و وضع حکم کند.
اگر بگوییم ویتگنشتاین از برجستهترین فیلسوفان قرن بیستم است، گزافه نگفتهایم. او یکی از بنیانگذاران فلسفه زبان است که البته اندیشههای او منحصر به زبان نیست. ویتگنشتاین شأن فلسفه را توضیح دادن توصیف میکند. از نظر او فیلسوف کسی نیست که نظریهای بر نظریات بیفزاید بلکه کسی است که هر آنچه را هست روشن کند. به عبارتی فیلسوف از زبانپردازی میپرهیزد و مشخص میکند که هر سخن به چه معناست.
حمیدرضا یوسفی، استاد تاریخ تفکر گفت: اجارهنشینی فکری نه تنها باعث بیخانمانی فلسفی در کشور شده است بلکه باعث نوعی خودفریبی در طیفهای مختلف جامعه شده و آنها را به این باور کاذب کشانده است که ایران جای اندیشهورزی نیست. در صورتی که این طور نیست. اینگونه افراد، ایران را هتل تلقی میکنند. اگر سرویس آن خوب نبود به کشورهای غربی میروند و پناهنده میشوند. این بزرگترین خیانتی است که یک ملت یا یک طیف میتواند به خود و دیگران تزریق کند.
اسماعیل سعادت سال ۱۳۰۴ در خوانسار متولد شد. او نویسنده، زبانشناس و مترجم آثار فلسفی، عضو شورای عالی ویرایش سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی، مدیر گروه دانشنامه تحقیقات ادبی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و عضو پیوسته فرهنگستان بود.
نخستین بار که نام «سعادت» را شنیدم، زمانی بود که کتاب «زندگی میکل آنژ» نوشته رومن رولان، به ترجمه زیبای او را که انتشارات «کتابهای جیبی» در سال ۱۳۴۶ منتشر کرده بود، میخواندم
میگویند طیف رنگارنگی از چهرههای سیاسی- فرهنگی، چون جلال آلاحمد، سیدحسین نصر، داریوش شایگان، رضا داوریاردکانی، داریوش آشوری، احسان نراقی، حمید عنایت، امیرحسین جهانبگلو، محمد مددپور، محمد رجبی، عباس معارف، علی معلمدامغانی و مرتضی آوینی با شدت و ضعفی متفاوت در دورههایی از فردید متأثر بودهاند. هرچند برخی از آنان مانند شایگان و آشوری و نراقی و عنایت بعدا به منتقدان و مخالفان جدی او تبدیل شدند.
کار بزرگ داروین این بود که اصل خاص تجدد را به همه دوران زندگی و به همه موجودات دیگر تسری داد و شاید به همین جهت، کتاب منشا انواع او یکی از معروفترین و موثرترین کتابهای تاریخ بوده است. این کتاب را شاید بتوان علم کلام تجدد و موثرترین اثر علمی در تایید و تحکیم اصول جهان جدید دانست. اما کرونا با حمله قلبی و سرطان تفاوت دارد. آنها امور ممکنند و معلوم نیست که کجا هستند و کی میآیند، پس بهتر است به حکم طبع خویش و به سفارش بعضی فیلسوفان مانند اسپینوزا بگوییم، زندگی باید کرد و مرگ را باید به فراموشی …
شاپور اعتماد در این گفتوگو به پیامدهای این بحران و موقعیت آن در ایران میپردازد. اعتماد بر جنبه علمی و اجتماعی و سیاسی این بحران دست میگذارد و آمار فجیع قربانیان ویروس کرونا در سراسر جهان را نشانه عدم آمادگی دولتها و نتیجه فقدان دستاورد علمی و تکنولوژیک در این زمینه میداند و تأکید دارد فقدان نگاه مبتنی بر سنت روشنگری به علم نیز به وخامت اوضاع دامن زده است. او این تصور را که با این بحران فاتحه سرمایهداری خوانده میشود دور از واقع و بعید میداند این بحران همه را سر عقل بیاورد و منجر به…
