سیستم هشدار و پناهگاه؛ جدی شدن پدافند غیرعامل پس از جنگ ۱۲ روزه
در دوران جنگ ۱۲ روزه یکی از انتقادهای جدی نسبت به سازوکار پدافند غیرعامل کشور، این بود که پیشبینیهای لازم برای هشداردهی به مردم صورت نمیگیرد. پس از این انتقادها بود که توجهها به عدم وجود برخی زیرساختهای لازم مانند سیستمهای هشداردهی و پناهگاهها جلب شد.آنچه روز جمعه در فاصله ساعت ۱۰ تا ۱۲ اجرا شد، مانور تست Cell Broadcast Services بر بستر اپراتور همراه اول بود.
فرارو – روز جمعه رزمایش اعلام وضعیت هشدار عمومی از سوی سازمان پدافند غیرعامل در مناطقی از کشور برگزار شد. مانوری که با فعال شدن این هشدار روی گوشیهای موبایل همراه بود و پیش از برگزاری آن در رسانهها به مردم هشدار داده شد که در صورت دیدن این اعلان، بدانند که این صرفاً یک آزمایش است.
به گزارش فرارو، در دوران جنگ ۱۲ روزه یکی از انتقادهای جدی نسبت به سازوکار پدافند غیرعامل کشور، این بود که پیشبینیهای لازم برای هشداردهی به مردم صورت نمیگیرد. پس از این انتقادها بود که توجهها به عدم وجود برخی زیرساختهای لازم مانند سیستمهای هشداردهی و پناهگاهها جلب شد. آنطور که از اخبار بر میآید، در حال حاضر اقداماتی برای رفع این نواقص در حوزه پدافند غیرعامل وجود دارد.
![]()
Cell Broadcast برای هشدار عمومی
آنچه روز جمعه در فاصله ساعت ۱۰ تا ۱۲ اجرا شد، مانور تست Cell Broadcast Services بر بستر اپراتور همراه اول بود. طبق اعلام سازمان پدافند غیرعامل، این رزمایش برای اپراتورهای دیگر هم انجام میشود. این سیستم در کشورهای مختلف برای اعلام هشدارهای عمومی Public Warning System (PWS) مورد استفاده قرار میگیرد و استفاده آن صرفاً مربوط به شرایط حمله نظامی نیست؛ بلکه مجموعی از وقایع و بلایای طبیعی با گستره تاثیرگذاری عمومی را در بر میگیرد.
این هشدارها که روی شبکههای مخابراتی ارسال میشود، با فعال کردن ویبره دستگاه، نمایش پیغام روی صفحه نمایش تلفن همراه، ساعتهای هوشمند و سیستمهای خودرویی متصل به اینترنت خود را نشان میدهند. در واقع میتوان گفت با تغییر نسل ابزار ارتباطی، پخش آژیر هشدار از رادیوها جای خود را به سیستمهای هشدار عمومی هوشمند میدهد. چرا که با استفاده از این سیستم، میتوان به سرعت هشداری را در سطح ملی منتشر کرد.

یکی از جدیترین کاربران سیستمهای هشدار عمومی بر بستر شبکههای مخابراتی، اسرائیل است. بخشی از ارتش اسرائیل با عنوان فرماندهی جبهه داخلی، هشدارهای حرکت به سمت پناهگاه، حمله هوایی یا بازگشت به شرایط عادی را با استفاده از اپلیکیشنهای موبایل یا اعلام هشدارهای مستقیم روی تلفن همراه، مدیریت میکند. آمریکا، کانادا، شیلی، فرانسه، بریتانیا، اوکراین، ایتالیا،عربستان سعودی، ترکیه، ژاپن و استرالیا دیگر کشورهایی هستند که از این سیستم استفاده میکنند و کشورهایی مثل هند، آلمان، مراکش، پرتقال، ماداگاسکار، قزاقستان و مغولستان در حال راهاندازی این سیستم هستند.
![]()
ساخت پناهگاه و سیستم هشدار در سطح پایتخت
غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور اخیراً در گفتگویی به موضوع ساخت پناهگاهها اشاره کرد و گفت: «دستورالعمل پدافند غیرعامل پناهگاههای شهری، اسکان موقت و اضطراری با عنوان «شهید سرتیپ پاسدار مهندس حسن شاطری» از سوی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ابلاغ شده و ساخت و آمادهسازی پناهگاهها را به شهرداریها محول کرده و وزارت راه و شهرسازی را نیز مکلف کرده تا آییننامههای ساختوساز مسکن را متناسب با تهدیدهای نظامی تغییر دهد.» مرور سند ۱۶ صفحهای که به صورت عمومی منتشر شده نشان میدهد که این دستورالعمل روز ۷ مرداد ۱۴۰۴ به تصویب رسیده و روز ۱۸ مرداد ۱۴۰۴ به صورت رسمی خطاب به دستگاهها اعلام شده است. همچنین جلالی در گفتگویی به این موضوع نیز اشاره کرد که «در تهران، مکانهای امن موجود مانند متروها، پارکینگهای طبقاتی و زیرزمینها برای پناهگیری قابل استفاده هستند.»
![]()
مهدی چمران، رئیس شورای شهر پایتخت هم روز ۲۰ آبان درباره موضوع پناهگاههای تهران اظهاراتی داشت. او گفت: «پناهگاههای جدیدی در تهران ساخته نشده؛ مگر در مکانهایی خاص که گفتن آن جایز نیست. پناهگاهسازی و آمادگی سازهها برای تبدیل به پناهگاه باید بررسی شود. برخی ایستگاههای مترو حتی برای پناهگاه شیمیایی ساخته شده و ما میخواستیم جلسه شورا را در یکی از این پناهگاهها برگزار کنیم؛ البته امیدواریم اتفاقی پیش نیاید اما به هرشکل این پناهگاهها در حال تکمیل است.»
در مسیر این اقدامات باید کمی در زمان به عقب رفت و اخبار مربوط به نصب بلندگو در مناطق مختلف تهران را نیز مرور کرد. مردادماه امسال، شبکهای از بلندگوهای شهری در مناطق مختلف پایتخت نصب شدند که همان زمان گفته شد هدف آنها اطلاعرسانی در مواقع اضطراری است.