گزارش آسوشیتدپرس از بارش کوتاه اما امیدبخش در تهران
با بارش نخستین باران پاییزی پس از ماهها خشکی در تهران، امید کوتاهی در دل مردم شکل گرفت، اما این بارش اندک در حالی رخ داد که ایران با خشکترین پاییز بیش از نیمقرن اخیر دستوپنجه نرم میکند و مقامهای کشور نسبت به کمبود شدید منابع آبی، کاهش بیسابقه ذخایر سدها و حتی احتمال ضرورت انتقال پایتخت در صورت تداوم خشکسالی هشدار میدهند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی نوشت: برای نخستین بار پس از چندین ماه، روز چهارشنبه در پایتخت ایران باران بارید؛ بارشی کوتاه اما امیدبخش برای سرزمینی خشکیده که با خشکترین پاییز بیش از نیم قرن اخیر دستوپنجه نرم میکند.
به گزارش فرارو، در گزارش آسوشیتدپرس آمده است: خشکسالی شدید در ایران به حدی رسیده است که رئیسجمهور هشدار داده اگر بارش قابلتوجهی برای تغذیه سدهای اطراف تهران رخ ندهد، ممکن است دولت ناچار شود تا پایان دسامبر پایتخت را به مکان دیگری منتقل کند. هواشناسان نیز پاییز امسال را خشکترین فصل طی ۵۰ سال گذشته ــ حتی پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ــ توصیف کردهاند؛ شرایطی که بر سیستمی فشار وارد میکند که مقادیر عظیمی از آب را در بخش کشاورزی به شکل ناکارآمد مصرف میکند.
بحران آب در ایران اکنون جنبه سیاسی نیز یافته است، بهویژه پس از آنکه نخستوزیر اسرائیل بارها پیشنهاد کمک آبی به ایران داده است.
یکی از ساکنان تهران، درباره بارش روز چهارشنبه گفت: من بسیار شاکر پروردگارم هستم که درِ رحمتش را گشود و این باران پربرکت را نصیب ما کرد. سال گذشته از کمبود شدید آب رنج زیادی کشیدیم؛ خشکی به حدی بود که عملاً آبی نداشتیم. دیدن نخستین باران امسال، نعمتی هزارباره شکر دارد.
خشکسالی موضوع گفتوگوی روزمره مردم و مسئولان در تهران و سراسر ایران شده است، از مقامات دولتی که در دیدار با خبرنگاران خارجی درباره آن صحبت میکنند تا خانوادههایی که برای خانههای خود مخزن ذخیره آب میخرند. در پایتخت نیز بیلبوردهای دولتی مردم را از استفاده از شیلنگ در فضای باز منع میکند. گزارشها از قطع چندساعته آب در برخی محلههای ۱۰ میلیوننفری تهران حکایت دارد.
برفاب رشتهکوههای البرز نیز کاهش یافته است، بهویژه پس از تابستانی که دمای برخی نقاط کشور تا مرز ۵۰ درجه سانتیگراد بالا رفت و بسیاری از ادارات را به تعطیلی کشاند.
احد وظیفه، کارشناس هواشناسی، در گفتوگو با «فرارو»، خشکسالی را بیسابقه توصیف کرد و با بیان اینکه میزان بارش کنونی تنها حدود ۵ درصد میانگین معمول پاییز است، هشدار داد: حتی اگر بارشهای زمستان و بهار در حد نرمال باشد، باز هم با ۲۰ درصد کمبود مواجه خواهیم بود.
ویدئوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی نشان میدهد که مردم در بستر برخی سدها قدم میزنند در حالیکه خطوط سابق آب بهوضوح دیده میشود. تصاویر ماهوارهای نیز کاهش چشمگیر سطح آب سدها را تأیید میکند؛ ازجمله سد لتیان ــ یکی از پنج سد اصلی اطراف تهران ــ که اکنون کمتر از ۱۰ درصد ظرفیت خود آب دارد.
روزنامه «تهرانتایمز» نیز در گزارشی صریح نوشت: ایران با بحرانی بیسابقه در حوزه آب مواجه است؛ بحرانی که نهتنها بخش کشاورزی که حتی ثبات منطقه و بازار جهانی غذا را تهدید میکند.
ایران بهطور طبیعی کشوری خشک است. رشتهکوههای البرز و زاگرس با ایجاد سایه بارشی مانع ورود رطوبت دریای خزر و خلیج فارس به بخشهای وسیعی از کشور میشوند. اما بخش مهمی از بحران کنونی نتیجه سیاستهای گذشته است. حدود ۹۰ درصد آب کشور در کشاورزی مصرف میشود؛ مصرفی که حتی در سالهای اخیرِ خشکسالی نیز کاهش نیافته است.
کارشناسان اکنون ایران را با اصطلاح ورشکستگی آبی توصیف میکنند. در سالهای گذشته، برخی مسئولان تلاش کردهاند کمبود بارش را گردن کشورهای همسایه بیندازند؛ از جمله محمود احمدینژاد که زمانی ادعا کرد دشمن ابرهای بارانزا را از بین میبرد.
اما شدت بحران امروز موجب شده مسعود پزشکیان هشدار دهد تهران ممکن است بهطور موقت یا دائم جابهجا شود؛ تصمیمی پرهزینه که با اقتصاد کنونی کشور همخوانی ندارد.
گروه «نسبتدهی هوای جهان» اعلام کرده که تغییرات اقلیمی ناشی از گرمایش زمین، خشکسالیهای ایران، عراق و سوریه را تشدید کرده است.
